18. De feestmaand?

Tijdens het vorige moment van schrijven was ik bijna op weg naar Kigali.
Helaas bij aankomst was er geen post uit NL. Wel gezellig pizza gegeten bij Cosmic in verband met Roos haar verjaardag. Ik heb op de markt nieuwe stoffen gehaald en heb die deze keer naar een tailor in Kigali gebracht. Twee weken later zijn ze klaar. Het moeten een jurk en een jasje worden. Ik ben weer benieuwd. Op zondag heerlijk met mijn zusje gekletst via Skype. Fijn dat die technologie er is. Andere sociale contacten haal ik daar ook soms mee op.

Vanaf maandag 24 november startte Disability week. Op maandag zijn Jacqueline, de district NCPD coördinator en ik afgereisd naar Zaza. De vice mayor of social affairs en iemand hoog van de politie kwamen later ook. Hier kwam een theatergroep naar toe die bestaat uit spelers met een beperking. Zij spelen om de mensen te informeren over mensen met een beperking en hun rechten. Het was zeer geslaagd. We reden echter pas om 19.00 terug, in het donker. Daarna lekker gegeten in verband met de verjaardag van Pacifique.
De dag er na zijn we hobbel de bobbel naar Mugesera en Rurenge gereden om weer eens iets te doen voor cooperatives of persons with disabilities. Het echte effect van de visits ontging me enigszins. In Mugesera kwam er een enorme hoosbui uit de lucht die het spreken in een hal onmogelijk maakte door het gekletter op het golfplaten dag. De opbrengst van het bezoek waren wel een lading ananassen. Altijd lekker.
Twee dagen later heb ik mijn helm weer eens gebruikt. Ik heb een uur achter op de motor gezeten naar Sake. Hier bezocht ik een Health Center dat wordt gerund door nonnen en waar op donderdag een groep kinderen komen met een beperking. Ze komen voor onderwijs en sport en spel. Toen ik daar aankwam was er een groep buiten bezig en ik werd naar een ruimte binnen geleid. Daar vond ik een vloer bezaaid met vrouwen en kleine kinderen. Ik schat de kinderen in de leeftijd tussen 0 en 4 maar de meest functioneerden onder hun kalenderleeftijd. Ik heb 11 kinderen een motor-assessment geprobeerd af te nemen. Ik heb echter niet zo veel ervaring met kinderen, helaas voor hen. De meest kinderen hebben een slappe romp en sommige daarbij ook een visueel probleem. Sommige waren spastisch, hebben downsyndroom, hydrocefalussen of zijn naar mijn idee gewoon ondergestimuleerd. Ik heb de moeders elk twee eenvoudige opdrachten gegeven. Hopelijk doen ze er iets mee. Op een gegeven moment kreeg ik in de gaten dat er ‘bezoek’ was. Er waren mensen binnen gekomen en ik heb me toen toch maar even voorgesteld. Ik vroeg in het Frans wat zij spraken: Frans of Engels. Het bleek Nederlands te zijn. Het bleken o.a. twee dames uit België te zijn. Ik heb even met ze gesproken. Ze bleken iets te maken te hebben met kindertehuizen. Ze kwamen kleding en speelgoed brengen. Ik heb me nog verbaast over een moeder met een meisje waar ik mee werkte. Ze (het meisje) vond dit niet zo leuk en uitte dit o.a. door te gaan plassen. Dit liep gewoon over de grond en door de rietenmat. Het meisje werd de nieuw gekregen kleden aangetrokken en verder werd er niet geblikt of geblozen. Ik moest opletten dat ik niet op die natte plek terecht kwam. Dat is met een deel van mijn sok niet gelukt helaas. Toen ik wilde vertrekken kondigde zich een regenbui aan. Daar hield de motorrijder niet van helaas waardoor we hebben moeten schuilen. Uiteindelijk toch met lichte regen de reis voortgezet. De regen had wel als resultaat dat ik tot kort onder mijn kuit onder de rode modder thuis aan kwam. Gelukkig hebben mijn schoenen na een waterbad aardig hun oude kleur teruggekregen. De dag erna had ik wat last van mijn armen van het twee uur lang me vasthouden aan de motor om mijn positie te handhaven en last van mijn rug. Dit mede doordat we maandag en dinsdag ook al hobbelend in een auto door het district hadden gereden. A.s. donderdag ga ik terug, hopelijk blijft het droog.

Die vrijdag zouden we naar Rurenge gaan voor Sport en Spel met NPC uit Kigali. NPC kwam maar er was een communicatieprobleem. Zij hadden geen materialen bij zich omdat ze dachten dat ze alleen kwamen ondersteunen terwijl Jacqueline dacht dat ze de dag zouden leiden. Resultaat: geen reis naar Rurenge en de sector moeten teleurstellen. Het verbaast me niet dat hier iets mis is gegaan in de communicatie.

Op de laatste zaterdag van November weer meegedaan aan UMUGANDA. Dat hield in twee uur in een bus naar de uithoek van Jarama. Dit houdt in op de grens met Burundi. Daar aangekomen, met de groep van het district kantoor, heb ik welgeteld vier kleine plantjes in de grond gestoken. Er was al veel werk gedaan en het stuk grond was inmiddels vol. Daarna gewacht tot de speeches klaar waren en toen weer terug. Het voelde een beetje zinloos. Het wordt wel gewaardeerd als buitenlanders meedoen aan UMUGANDA. Yoshi en Mayu (Japan) waren ook mee dus ik was niet de enige umuzungu. Ik begreep dat de mensen in Jarama het een bijzondere dag en UMUGANDA vonden omdat de umuzungus er waren.

Op drie december was het International Day of Persons with Disabilities. Zoals gewend, maar helaas voor het programma, werd er te laat begonnen. Er waren mensen uit drie sectors uitgenodigd. De mayor opende de dag. Er waren speeches, zitbal en twee keer zang, dans en toneel van een itore groep uit Remera. De dag werd afgesloten met een lunch. Het was even hamsteren omdat er meer mensen waren gekomen dan gepland.

5 December ben ik naar Kigali gereisd om budget in te leveren en wat dingen in Kigali te kopen. Ik heb een verjaardagkaart en een slip voor het postkantoor uit mijn pigeon hole gevist. Erg leuk. Bij het postkantoor werd al snel mijn pakketje gevonden en voor mijn neus op een tafel geplaatst, er werd mij duidelijk gemaakt dat ik moest wachten. Het bleek dat ik door customs moest. Helaas waren de twee mensen voor mij lang bezig. Uiteindelijk was ik aan de beurt en snel klaar. Ik moest wel even vertalen wat er als inhoud van het pakketje in het Nederlands op was geschreven: Boeken. Reactie: oh, alleen boeken. Hup klaar. Toen ik later het pakketje openmaakte bleek er ergens al iemand voor mij het pakketje geopend te hebben. Het inpakpapier was gescheurd maar er wel weer omheen gevouwen. Ja, een pakketje uit Nederland dat aanvoelt als een baksteen is niet te vertrouwen. Misschien is het wel witte heroïne. Helaas waren mijn nieuwe kledingstukken niet klaar. Ik was een dag te vroeg.
Na een meeting met een VSO persoon uit Engeland die werkt aan de toekomst van het Social Inclusion programma and de mogelijke mainstreaming hiervan ‘s middags afgereisd naar Nyanza voor een Sinterklaas – Kerst feest bij Ado en Shirley. Een nieuwe hoek van Rwanda voor mij. Was gezellig. De Nederlanders hebben: Sinterklaas is jarig gezongen en de Britten: 12 days of Christmas. Leuk te zien dat ze dit allemaal zo goed kenden. De dag erna heerlijk bij het zwembad gehangen. Heerlijk ontspannen en gezellig met de anderen. De eerste avond heb ik nog wel het warmwater apparaat van de douche opgeblazen. Ik rook al een eigenaardig geurtje van smeltend plastic of zo. Er was opeens een knal en een vlam uit het stopcontact. Daarna had ik alleen nog koud water. De gaten van het stopcontact zagen wat zwart en er een beetje gesmolten uit. Gelukkig bleek het te repareren (volgens mij hebben ze de stekker vervangen) en heb ik de dag erna mijn haar kunnen wassen. Ik vertrouwde het niet helemaal maar het is goed gegaan. Op zondag weer terug naar Kibungo na het mislukken van het ophalen van mijn kleding. Ze hadden me vrijdag verteld dat ik het zondag kon ophalen, nou ja ze hebben instemmend geantwoord op mijn vraag of dit kon. Het begrijpen van mijn vraag is mogelijk het probleem geweest want ze bleken zondags niet open te zijn. A.s. vrijdag opnieuw proberen.

’s Avond lag ik een keer in mijn bed en hoorde iets voor mijn raam ratelen. Ik heb het mosquito net en de gordijnen opgetild en wat zag ik? Hmmm… ja wat zag ik? Een dikke muis of een kleine rat. Ik heb het maar op een muis gehouden. Ik hoor altijd muizen in mijn dak maar had er nog nooit één gezien. Ze komen ook niet in mijn huis. Deze dikke past ook echt niet onder de buitendeur door. Daarna nooit meer iets van vernomen. Twee dagen later zag ik wel een roofvogel keurig een muis uit een veld plukken. Misschien was het de mijne wel. :-)
Ik heb laatst ook weer een spin en ander gespui buiten de deur gezet. Dat doe ik alleen met spinnen en beestjes die ik te groot of onprettig vind om mijn woning mee te delen. Eén of andere te groot prehistorisch vliegend insect met een enorm pantser is door mij ook veilig het huis uit gewerkt. Er zitten grenzen aan mijn hospitality.

De laatste tijd zijn er bijna geen elektriciteit black outs meer ’s avonds. Ik vraag mij af of dat te maken heeft met het feit dat de Executive Secretary nu in hetzelfde village woont als ik. Ik klaag niet in ieder geval.

9 December hebben we de VSO Annual Partnership Review in Ngoma gehad. Dit is een evaluatie om te zien wat de verandering is door het werk van de volunteers. Zo hebben Christ, Mozes, Geoffrey en ik onze werkzaamheden gepresenteerd en daarna hebben twee mensen van VSO Kigali gewerkt met de mensen die wij hadden uitgenodigd en hebben kunnen profiteren van onze werkzaamheden. Ik geloof dat het wel goed ging. Helaas was de lunch niet genoeg en heb ik alleen wat rijst met saus gegeten. Ik kreeg die dag te horen dat Mozes en Geoffrey niet worden vervangen in maart. Dit kan inhouden dat ik dan naar hun huis moet verhuizen. Ik ben dan de enige VSO-ster in Kibungo en hun huis is het safe house in Ngoma. Ik moet het nog wel bevestigt krijgen van het VSO kantoor.

Inmiddels is Jacqueline weer on leave. Lekker rustig maar ook wel stil.
Tweede kerstdag ga ik naar een bruiloft in Kigali, de dag erna naar een andere bruiloft en op zondag naar een doop en 30 jarig huwelijksfeest. Dat is mijn kerst. Hoe oud en nieuw er uit gaat zien weet ik nog niet.
Alles lijkt hier gewoon als alle dagen door te gaan. In Kigali vind je wel een beetje kerst maar hier in het zuidoosten is er niets van te merken. Prima.

Donderdag eerst maar weer eens een uur op de motor en vrijdag zien of mijn kleding klaar en naar mijn wens zijn maar vanavond wentelteefjes maken, mmmm.

Fijne kerst en een kleurrijk en mooi weerzien in 2015!

Sarah