23. Van de ratten besnuffeld?
Door: Sarah
Blijf op de hoogte en volg Sarah
12 Mei 2015 | Rwanda, Kibungo
Er zijn geen nieuwe rolstoelen gebracht dus niets hoeven sleutelen.
De week erna was er weer een quarterly meeting met de NCPD sector coördinators. Gelukkig kwam iedereen. Er was een nieuw persoon voor Murama omdat die coördinator nu NCPD district president is geworden. Voor Rukumberi moet ook een nieuwe sector coördinator worden gekozen omdat Vestine nu lid is van het NCPD district comité. De coördinatoren hebben hun verslagen ingeleverd en verschillende discussies gevoerd over onderwerpen die spelen in hun sectors. Ze hebben ook een evaluatie gedaan over het afgelopen jaar community support. Het grootste verschil is dat mensen met een beperking nu weten wat hun rechten zijn. De sector coördinators zijn zich bewust van wat er speelt in hun sectors. Er zijn meer mensen met een beperking actief in coöperaties om inkomen te genereren en meer mensen met een beperking doen mee aan sport en spel. Toch is er nog een groot te kort aan onderwijs, speciaal of inclusive, huizen en hulpmiddelen zoals krukken en rolstoelen.
We hadden medewerkers van het districtskantoor uitgenodigd om situaties te discussiëren met de NCPD mensen maar niemand kwam opdagen helaas.
De dag erna eerst veel papierwerk verbrand van Moses en Geoffrey daarna zijn Pacifique en ik op bezoek geweest bij een neef en oud klasgenoot van hem in Kabarondo, ook om daar een Arsenal wedstrijd te kijken. Helaas was er geen elektriciteit en zijn we niet lang gebleven maar met de neef in zijn auto doorgereisd naar Kayonza voor een bijeenkomst/ feestje van oud klasgenoten. Deze wordt 2-4 keer per jaar georganiseerd en steeds op een andere plaatst. Dit keer relatief dicht bij ons. Het was gezellig, er werd uiteindelijk gedanst en op de achtergrond stond de voetbalwedstrijd aan. Ik geloof dat Arsenal heeft gewonnen.
Doordat Moses zijn huis niet opgeruimd en schoon had achtergelaten ben ik begonnen met opruimen en ordenen van veel achtergelaten spullen. Toen er meer overzicht en ruimte ontstond heb ik ook wat meubels verplaatst. Dit hield niet in dat het huis schoon was. Op een zaterdag hebben Pacifique en ik UMUGANDA in mijn huis gedaan. We hebben het huis schoongemaakt. Dit had goed resultaat, zo zijn de tegels rond het bad nu wit en niet meer geel door de wateraanslag, dat is prettig natuurlijk. Pacifique had een tomaat gevonden en deze in een soort fruitschaal in de kookruimte gelegd. Een paar dagen later zag ik dat deze tomaat wat een het wegrotten of aangevreten was. Ach een muis kan dat hebben gedaan. Ik had de tomaat niet direct weggegooid en de volgende dag zag ik opeens iets heel anders toen ik deze ruimte binnenstapte. Iets schoot snel weg uit de mand en had een lange dikke staart. Bah, dat zag er uit als een rat. Een muis in huis is niet prettig maar die zijn klein en schattig, een rat is veel groter en roept een negatief beeld in mij op. Ik kon echter het beest daarna niet vinden.
De volgende dag toen ik de voorkeuken betrad hoorde ik achter een openkastje iets naar beneden ploffen. Ik zag niets op de planken. Ik heb toen de deur naar de woonkamer dicht gedaan en de deur naar buiten geopend. Met de stok van de zwabber (wel even van de zwabber ontdaan) heb ik onder de onderste plank door gemaaid. En ja hoor, daar sjeesde het beest onder de kast vandaan maar helaas niet in de richting van de deur naar buiten maar die van de deur naar de woonkamer. Na wat snel gewurm had het zich onder de deur door geduwd, weg rat, maar nu in mijn woonkamer. Natuurlijk in de woonkamer nergens iets te zien.
’s Morgens hoorde ik geluiden uit mijn linnenkast welke net buiten mijn slaapkamer staat. Hij had zich via de achterkant toegang verschaft tot de lades. Er zaten al gaten in de bodem van de kast met toegang vanuit de twee lades, deze zaten er al in voordat ik de rat ontdekte. Ik ben toch maar gewoon naar het werk gegaan. Toen ik later thuis kwam vond ik houtsnippers in mijn ondergoed la. Verder geen zicht op de rat. ’s Nachts hoorde ik een enorm kabaal. Bleek de rat achter de deur naar de andere kant van het huis te zitten en probeerde deze open te ‘eten’. Gelukkig is hem dat niet gelukt. Ik heb toen rattengif gekocht. Ik wilde deze alleen gebruiken als de rat weer van zich liet horen. Het was ’s avonds lang stil maar toen begon de aanval op de deur weer. Deze geeft toegang tot de woonkamer. Dus… opzoek naar een schaaltje of bakje om het rattengif op te presenteren. Tijdens de zoektocht naar een geschikt bakje vond ik een klein dood muisje in een kastje in de kookruimte. Deze buiten over de schutting gegooid. Het rattengif heb ik klaargemaakt volgens de instructies en moest ik mengen met iets wat ratten lekker vinden. Ik had gelezen dat ze pindakaas niet kunnen weerstaan maar dat had ik niet in huis. Ik heb het met honing gemengd. Nu maar hopen dat ze dat ook lekker vinden. Ik wist niet of de verhoudingen klopten. Ik heb lawaai gemaakt op de deur om de rat af te schrikken, deze geopend en snel het bordje met gif naar binnen geschoven en de deur weer gesloten. Pfff…. dit ging goed. De rat hield zich rustig, hopelijk genoot hij van de heerlijkheid die ik had bereid. Met een gerust hart ging ik naar bed. Bang… ik wist wat dit betekende. De rat was onder de deur door gekomen en was op een kastje in de woonkamer geklommen en had een mooi Rwandees houten ‘peace basket’ met lucifers erin omgegooid. Dat zal ik de volgende ochtend wel vinden. ‘s Morgens de spullen opgeraapt. Gespeurd naar de rat maar niets te zien tot ik mijn ondergoedlade opende. Goedemorgen!!!Daar verdween die bekende staart snel naar achteren uit de lade. Ik heb de hele lade er uitgetrokken en op mijn bed geplaatst. Waarschijnlijk is de rat de andere la ingeklommen maar die kan ik niet openen. De gaten naar boven had ik de dag ervoor al met duct tape afgeplakt. Eerst naar het werk maar weer. ’s Avonds maar weer afwachten of ik de rat zou horen. Het scheelt dat ze zo luidruchtig zijn dan weet je in ieder geval of hij er is of niet. Tijdens mijn avond ritueel van lezen en theedrinken hoorde ik rinkel-de-kinkel. Ja hoor, de rat is actief. Hij was in de kookruimte op een kastje op een houten spatel geklommen, deze stond rechtop in een stenen beker. Deze circusact had de rat niet goed ingeschat. Deze beker en spatel lagen nu op de grond, de beker in stukken. Ik heb opnieuw de deur naar de kamer afgesloten en de deur naar buiten geopend en overal gekeken en met de zwabberstok geprikt en gemaaid onder kastjes maar geen rat te bekennen. Tot ik tussen een kastje en de muur keek. Daar zag ik wat, het was de rat. Mogelijk was hij zo geschrokken en had zich daar snel verstopt. Bleek achteraf niet zo’n goede keuze. Hij bewoog niet en leek klem te zitten. Wat nu? Ik heb de nachtwacht gewenkt om binnen te komen en hem gewezen op de rat. Hij vertrok geen spier en deed alsof het de normaalste zaak van de wereld was. Hij heeft de stok van me overgenomen en ik heb toen de bezem gepakt en me voor de deur naar de woonkamer gepositioneerd om de rat naar buiten te dirigeren mocht hij de benen nemen. De nachtwacht heeft het kastje eerst een paar keer dichter tegen de muur gedrukt om of de rat te pletten of te zien of hij ging reageren. Met de stok heeft hij relatief zachtjes tegen de rat geslagen, gepord of gedrukt en op een gegeven moment schoof hij het kastje van de muur en pakte de rat op aan een achterpoot. De rat was bewusteloos of dood, ik hoop het laatste. De rat is over de achterschutting geslingerd in de richting van de dode muis. Wat heerlijk! Mogelijk was de rat binnen gekomen tijdens de UMUGANDA. Nu maar hopen dat hij of anderen niet terugkomen. De rest van de avond en nacht is het stil geweest. Ik kan me wel voorstellen dat mensen paranoia worden door iets, elk geluid is nu een mogelijke rat. Wat ben ik blij dat deze in ieder geval buiten is. Als deze rat van het gif heeft gegeten dan heb ik helemaal blij dat hij nu buiten is anders had ik later zo’n stinkende rottende rat ergens op een onbereikbare plaats. Nee, dit voelt goed. De nachtwacht heeft mogelijk wel gedacht: Ach zo’n wit vrouwtje die ophef maakt over een rat. De dag erna leek het schoteltje gif onaangeroerd mogelijk heeft hij hier dus niets van gegeten. Tot nog toe geen nieuwe muizen of ratten gesignaleerd. Maar ik blijf gealarmeerd bij elk verdacht geluid, haha.
Ik heb ook drie dagen geen stromend water gehad. Heel Kibungo had hier last van. Gelukkig stonden er nog jerrycans met water in huis en daar heb ik het mee kunnen redden.
Eind april ben ik weer naar Sake gereisd om daar met de moeders en kinderen te werken. Leuk te zien dat iedereen me nu herkend en de kinderen niet onzeker of angstig op die umuzungu reageren. Er waren twee CBR volunteers waar ik ook een paar keer casussen mee heb besproken en geprobeerd advies te geven. Zij konden ook vertalen tussen mij en de ouders, voor zover ze mijn Engels begrepen dan.
Ik heb met de zelfontspanner een paar foto’s genomen met een zeer spastisch meisje welke VSO NL zou kunnen gebruiken voor het stukje over mijn werk in Rwanda.
VSO NL heeft een stukje geschreven over mijn werk in Rwanda welke ik heb kunnen lezen en mee heb ingestemd. Op 30 april heeft VSO Nederland op haar Facebook pagina een link naar het stukje op hun website geplaatst: http://www.vso.nl/projecten/sarah-verveld-district-disability-advisor Sommigen hebben dit al gezien.
Maandag de 27ste was het natuurlijk Koningsdag! Pacifique en ik zijn naar Kigali gereisd. Ik heb bij VSO financiële papieren afgehandeld en Pacifique heeft met een aantal broers en zussen gesproken. Aan het begin van de avond ons getransformeerd in ons ambassade kloffie en hop met de motor op weg naar de ambtswoning van Leoni Cuelenaere. Er stonden al veel auto in de straat geparkeerd en toen wij aankwamen was het al aardig druk. Het was gezellig om alle andere Nederlandse VSO-ers te zien. Zo heb ik ook Diana ontmoet. Zij is ex VSO maar heeft boeken en een laptop aan Han en Marieke meegegeven vanuit Nederland voor een project van haar in Rwanda. Pacifique heeft haring geproefd maar vond dit niet lekker. Verder heb ik lekker aan de witte wijn gezeten en bitterballen gegeten. Er waren verschillende hapjes en drankjes. Het feest was mn. in de tuin maar binnen stonden beelden op van Koningsdag in Nederland. Zo heb ik even kunnen zien hoe de prinsesjes verkleumd aan de waterkant naar voorbijvarende boten kijken. Laura opende het feest uiteindelijk met een toespraak gevolgd door een toespraak van de minister van buitenlands zaken, volgens mij. Hierna werden zowel het Rwandese als het Nederlandse volkslied gezongen. Het was goed te horen dat er ook veel Rwandese gasten waren. Menig vrouw heeft haar hakken uitgetrokken om zich op de oneffen dansvloer te begeven. Dit was een doek over het gras. Vlak voor vertrek hoorde ik Leonie anderen vertellen dat ze binnenkort Rwanda moet verlaten. Ze wordt overgeplaatst naar Bangladesh. Dit wordt waarschijnlijk haar laatste ambassadeurs job. Ze vind het niet leuk om Rwanda te verlaten maar ziet ook weer nieuwe uitdaging in Bangladesh zoals de kledingindustrie.
Op 1 mei (Labourday) zijn we met het kantoor naar een picknick plek op de grens van Ngoma, Kayonza en Kirehe districts gereisd. Er was daar een prachtig uitzicht. Iedereen nam foto’s van elkaar. Er is gevoet- en gevolleybald. Er waren Fanta’s, water, biersoorten en sterkere drank. Zo eindigde sommige collega’s flink aangeschoten of dronken. Er werden verse bruchets gebraden welke werden geserveerd met geroosterde aardappels en ibitoke ( hartige bananen). Tegen het einde hebben we afscheid genomen van drie collega’s die zijn overgeplaatst naar andere banen in het district. Het was een geslaagde dag.
Vorige week zijn Jacqueline en ik drie dagen op pad geweest om formulieren van NCPD national te verspreiden over alle districten. Het ging om een evaluatie van de coöperaties van mensen met een beperking in Ngoma district. Op vrijdag middag ben ik naar Kigali gereisd voor de RWOTA meetings op zaterdag en zondag.
Ik heb vrijdag eerst de gorilla permit voor Saskia geregeld. Zij gaat op 28 juli de mooie dieren bewonderen. Het weekend heb ik bij Mary Ann en haar van origine Guyanese echtgenoot gelogeerd. Zij is ergotherapeut en werkt in Rwanda voor het ergotherapieproject van Handicap International. Ik heb weer nieuwe mensen leren kennen: David uit Kenia. Hij geeft een module op de opleiding in Rwanda en was voorzitter van de Keniaanse OT organisatie. Hij heeft een jaar in Nederland gewoond voor zijn master ergotherapie. Hij is door Ton Satink begeleid daarbij, sommigen kennen hem. Hij was een docent van mij in Amsterdam maar werkt nu in Nijmegen. Giselle en Louise werken vanuit HI aan het ergotherapieproject als manager en assistent manager, Joseph is een fysiotherapeut. Sarah uit Tanzania kende ook Nijmegen. Zij heeft contact met de universiteit. Zo is de wereld toch maar klein.
Zaterdag avond heb ik drie kledingstukken bij de tailor opgehaald. Een lange rok, een jurkje en een lange jurk. De lange rok moest ingenomen worden in de taille en de lange jurk is aardig aangepast omdat hij anders was dan mijn bestelling. Zo is hij minder wijd gemaakt aan de onderkant en zijn de ongewenste rushes rond de hals verwijderd en is de halslijn lager gemaakt. Hierna was alles goed.
Deze week een rustige week. Deze week komt een nieuwe ergotherapeute uit Nijmegen aan om in Nyagatare hetzelfde werk te gaan doen als ik, tot het einde van het project. Christ uit Zaza gaat vertrekken en gaat terug naar zijn gezin in de Filippijnen. Dit houdt in dat Maaike en ik de enige VSOers zijn in Ngoma district en ook nog een end van elkaar.
Volgende week zijn er vier dagen VSO meetings.
Groetjes en geniet lekker van het zomers weer,
Sarah
P.S. Sinds kort hebben we twee opritten achter het kantoor zodat iedereen ‘alle’ kantoren kan bereiken. Tevens heeft mijn program manager een dochter Emma gekregen.
-
12 Mei 2015 - 18:18
Saskia Jonker:
Als ik ineens twee van mijn collega's uit Nijmegen voorbij zien komen in jouw bericht uit Rwanda, dan lijkt de wereld inderdaad klein!
Houd je me op de hoogte van de rattenperikelen? Heeft Ngoma ook een hotel? :)
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley