11. Daar ben ik weer (deel 1)

Oei, laatste upate geschreven op 17 juni. Dat is al weer lang geleden. Nodig tijd om jullie te informeren en voor mij het overzicht te houden.

Die week nog op vrijdag in Kigali geweest voor een VSO SIGWG meeting. Op zaterdag proefkonijn geweest, met nog 4 anderen, om een cultureel uitstapje te maken met NOUSPR. Een organisatie voor mensen met psychosociale problemen. Zij produceren sieraden en manden maar zijn op zoek naar een extra vorm van inkomen. Dit in de vorm van een Rwanda-experience. Tina is VSO-ster bij NOUSPR en had de proefkonijnen geregeld.
’s Morgens werden we opgehaald en reden naar een voor mij geheel nieuwe hoek van Kigali. Na asfalt door op hobbeldebobbel zandweg naar kleine gemeenschap, een erf met daarop het huis waar de coöperatie was gevestigd. Er waren veel dames van de coöperatie aanwezig, zij zaten op de grond en wij op de banken. Voelt niet heel prettig maar zo is het nu eenmaal. Wij waren gasten. Langs de muren hingen allemaal kettingen en oorbellen. We hebben het volgende gedaan:
We zijn begonnen met waterhalen. We kregen een kleine jerrycan (kindermaatje) en zijn naar het dal gelopen om daarna met gevulde jerrycans weer omhoog terug te lopen. Vervolgens gras getrokken voor de koe, digging (met spade de grond rul hakken, best zwaar), koe melken: kwam niet veel uit. Tussendoor nog thee pauze en lunch. De dames hebben laten zien hoe ze de sieraden maken van papier en de manden vlechten. Ziet er mooi maar best arbeidsintensief uit. Vervolgens hebben we nog twee huizen bezocht van families van de coöperatie. Het was een erg vermoeiende dag maar wel leuk. We hebben ze nog wel wat duidelijke feedback gegeven om dit voor toeristen aantrekkelijk te maken.

De dag erna dacht ik een lekkere rustige zondag te hebben thuis toen ik werd gebeld door mijn collega Jacqueline. Het bleek dat één van de NCPD sector coördinatoren was overleden. Jacqueline was op weg naar de uitvaartdienst en informeerde mij. Ik heb mij snel aangekleed en ben met haar meegegaan. Met een moto naar de kerk. Daar was de service al een tijdje bezig. De kerk zat erg vol, mensen stonden ook buiten, mogelijk toeschouwers. De leiders van de dienst en wat kinderen droegen allemaal een soort akela sjaaltjes, het werd mij niet duidelijk waarom. Er werden door vrienden en familie liederen gezongen en speeches gehouden. Na de dienst liepen we naar de plaats van het graf. Omdat het zo druk was en de omgeving niet zo eenvoudig begaanbaar ben ik niet dichtbij geweest. Nou mensen, daar willen we allemaal wel worden begraven. Aan de voet van een hartige bananen plantage. Mooi uitzicht. Wel steil stukje land. Jacqueline vertelde me het verhaal dat ze zou overleden zijn door vergiftiging door haar schoonfamilie. In het verleden is zij zo ook al een been verloren. Waar of niet, het is triest, ze is te jong gestorven.
Recent is ook een vierjarige dochter van een collega overleden. ’s Morgens werd ze ziek en aan het einde van de dag was ze overleden. Triest. Voor de begrafenis zijn een aantal collega’s naar Musanze (niet in de buurt) gereisd, daar kwam hij vandaan en woonde zijn gezin.

Het WK natuurlijk op de voet gevolgd. Gelukkig heeft EWSA (elektriciteit) voldoende meegewerkt zodat ik de wedstrijden van Nederland en de finale goed heb kunnen zien. Er was deze periode welgesteld 1 goede regenbui tijdens 1 wedstrijd van Nederland waardoor het ontvangst van het TV signaal niet zo goed was. Het beeld was minder constant of scherp maar ik heb alles wat ik wilde zien gezien. Na het WK zijn de power outs ’s avonds weer als vanouds.

Op een zondag was ik bij Pacifique om voetbal te kijken toen hij werd gebeld door een collega met de vraag of hij langs kwam, er waren nog andere collega’s. Het was goed als ik meekwam. Daar aangekomen stonden er allemaal stoelen klaar in de tuin en een tafel met eten en drinken. Ik dacht: waar ben ik nu weer beland. Toen een gebed. Ik dacht: toch niet een religieuze viering van drie uur. Wat bleek het was een naming ceremonie. Er was een new born. Baby’s krijgen soms pas later een naam na de geboorte dan wij gewend zijn. De traditie is dat de aanwezige kinderen 1 voor 1 naar voren komen en een naam noemen voor de baby. Deze worden opgeschreven. Daarna gaat de baby van hand tot hand van de volwassenen en ook zij noemen ieder een naam. Ik heb Anthony genoemd ;-). Daarna trekken de ouders zich terug met de genoemde namen en komen daarna terug om de gekozen naam kenbaar te maken. Tegenwoordig kiezen ouders ook zelf een naam. Zo kreeg deze baby niet een naam van het lijstje. Het was meer traditie maar niet meer echt gewoonte, of zo iets. By the way, the baby’s name is Thomsen. I hope I spelt it correct.

Hierna wilde ik graag België zien spelen maar helaas, er was een communie feestje in de tuin van mijn collega (hij woont in een compound met nog twee andere huizen) waar hij, en ik daardoor ook, zijn neus moesten laten zien. Bye bye football.

To be continued...